Cùng giống như nhiều bệnh lý khác, bé 2 tháng tuổi bị táo bón là điều khiến các bà mẹ không tránh khỏi lo lắng. Nỗi lo chính bởi tình trạng này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con. Cùng theo dõi bài viết để biết chi tiết hơn về loại bệnh lý này, đồng thời chia sẻ nỗi lo cho mẹ và bé nhé!
I. Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ sơ sinh
1.1 Ăn thức ăn đặc
Trẻ sơ sinh thường bị táo bón nếu được cho ăn thức ăn đặc một cách đột ngột, đặc biệt là ở những trẻ sơ sinh lần đầu tiên ăn thức ăn đặc. Trong giai đoạn tập ăn dặm, các món như bột sữa, bột ngũ cốc, cháo ngũ cốc… thường thiếu chất xơ. Việc trẻ được cho ăn những thức ăn này quá sớm có thể khiến con bị táo bón. Táo bón cũng có thể xảy ra khi bé cai sữa mẹ. Nguyên do là việc cai sữa đôi khi khiến bé bị mất nguồn cung cấp nước.
1.2 Trẻ uống sữa công thức
Trẻ bú sữa mẹ ít có nguy cơ bị táo bón vì sữa mẹ có chứa thành phần cân bằng chất béo và protein, chất xơ, nước… Điều này khiến phân của bé luôn luôn mềm, ngay cả khi bé không đi vệ sinh trong một hoặc hai ngày.
Nếu đang uống sữa công thức, bé có nguy cơ cao bị táo bón. Nguyên do là thành phần protein khác nhau trong sữa công thức có thể gây táo bón ở trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh dùng sữa công thức với lượng nhiều và bị táo bón thường có phân xanh và cứng. Nếu nhận thấy con bị táo bón do sữa công thức, bạn có thể chuyển sang một loại sữa công thức khác phù hợp hơn với con. Bạn có thể trao đổi vứi bác sĩ về điều này để tìm ra loại sữa phù hợp nhất cho bé.
1.3 Thiếu nước
Nếu bé bị thiếu nước hoặc mất nước, cơ thể sẽ hấp thụ chất lỏng từ bất cứ đâu, từ thức ăn hoặc đồ uống mà bé dùng hoặc thậm chí là phân trong đường ruột của bé. Điều này vô tình khiến kết cấu của phân bé trở nên khô và rắn hơn khiến bé gặp khó khăn khi đi tiêu.
Do đó, hãy cho trẻ sơ sinh bú đủ. Trong một vài trường hợp, bạn có thể cho bé uống bù nước nếu cần. Trẻ nhỏ thường quên uống nước, hãy luôn nhắc nhở trẻ uống nước bất cứ khi nào. Việc này giúp ngăn ngừa táo bón và mất nước.
1.4 Thiếu chất xơ
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây táo bón ở trẻ nhỏ. Các bé thường ít ăn rau và trái cây nên phân thường khô, gây khó khăn cho việc đi tiêu. Chất xơ từ thực phẩm giúp tăng thể tích cho phân, làm cho phân mềm hơn và dễ dàng đi tiêu. Do đó, bạn hãy tập cho bé thói quen ăn rau và trái cây mỗi ngày ngay từ khi mới tập ăn dặm để có chế độ dinh dưỡng cân bằng.
1.5 Bé bị bệnh hay do các vấn đề sức khỏe
Táo bón có thể được gây ra do các vấn đề về sức khỏe như:
- Bé bị bệnh cường giáp: Bệnh cường giáp có thể làm giảm hoạt động của cơ ruột cùng với các triệu chứng khác.
- Bệnh bệnh phì đại tràng bẩm sinh hay bệnh vô hạch đại tràng bẩm sinh (bệnh Hirschsprung): Trong đó phân đoạn ruột già thiếu tế bào hạch (một loại tế bào thần kinh) khiến ruột già không nhận được hướng dẫn từ não để hoạt động đúng. Những trẻ mắc bệnh này thường nhẹ cân hơn so với trẻ cùng độ tuổi, chúng cũng có thể bị ói mửa và có kích thước phân nhỏ hơn.
- Bệnh đái tháo đường: Trẻ mắc bệnh đái tháo đường cũng có thể bị táo bón.
- Mắc các bệnh liên quan đến hệ thần kinh: Các bệnh như bại não, chậm phát triển tâm thần hoặc các vấn đề với cột sống. Rối loạn này khiến trẻ thường gặp các vấn đề về vận động, có những cử động ruột bất thường, hoặc thiếu sự phối hợp trong vận động của ruột.
- Ngộ độc thịt do clostridium botulinum: Là một căn bệnh gây ra bởi bào tử Clostridium botulinum có các triệu chứng sớm của táo bón.
1.6 Những nguyên nhân khác
Thiếu vận động cũng là một nguyên nhân khiến trẻ bị táo bón. Việc thiếu vận động có thể khiến nhu động ruột của trẻ hoạt động kém, có thể dẫn đến táo bón. Táo bón cũng có thể xảy ra nếu trẻ có thói quen trì hoãn việc đi đại tiện. Điều này có thể xảy ra vì khi trẻ cảm thấy đau khi đi vệ sinh hoặc đòi hỏi trẻ phải rặn nhiều, rặn mạnh mới có thể tống xuất phân ra ngoài. Với các bé đã đi học, việc nhà vệ sinh quá bẩn cũng có thể khiến bé trì hoãn đi vệ sinh, lâu dần sinh ra táo bón. Phân quá dài trong ruột già sẽ khó loại bỏ hơn vì ruột già sẽ hấp thụ trở lại lượng nước từ phân.
II. Dấu hiệu nhận biết táo bón ở bé 2 tháng tuổi
Do hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh chưa hoàn chỉnh, đặc biệt là hệ men tiêu hóa chưa được hình thành một cách đầy đủ, nên rất dễ xảy ra tình trạng táo bón. Dấu hiệu nhận biết khi bé 2 tháng bị táo bón như sau:
- Bụng của bé đầy, sờ có nhiều cục phân ở khung đại tràng (thường là bác sĩ mới phát hiện ra); khám hậu môn thì tùy theo nguyên nhân táo bón thực thể hay cơ năng, mà có các triệu chứng như không có phân hoặc đầy phân trong bóng trực tràng, nứt kẽ hậu môn, thường không đi tiêu từ 3 – 4 ngày.
- Bé ăn ít, kém hấp thu, không chịu chơi, mệt mỏi, căng thẳng, quấy khóc khi đi tiêu, mặt đỏ, vặn người, ưỡn người, khó chịu.
- Bé đi ngoài phải rặn khó khăn, đau đớn. Phân của bé cứng, khô hơn mức bình thường, thường keo dính như đất sét.
III. Biện pháp chữa trị khi bé 2 tháng tuổi bị táo bón
1. Những điều mẹ nên tránh
Việc chữa trị tình trạng trẻ sơ sinh bị táo bón không thể áp dụng các biện pháp như người lớn, mà phải có giải pháp an toàn cho bé. Một số cha mẹ lúng túng khi gặp tình trạng bé 2 tháng tuổi bị táo bón, thường thì cố gắng dùng tăm bông bơm thụt chọc ngoáy hậu môn, thậm chí còn sử dụng cả thuốc nhuận tràng mà không biết nó chống chỉ định cho bé sơ sinh.
Đó là những giải pháp điều trị chưa an toàn, nhất là khi bơm thụt không đúng cách sẽ làm tổn thương hậu môn của con, có thể gây nhiễm trùng. Ngoài ra, nếu thụt thường xuyên, bé sẽ mất dần phản xạ tự đi đại tiện, mỗi lần muốn đi ngoài thì lại phải sử dụng bơm thụt hỗ trợ, không thể đi tự nhiên được.
2. Những điều mẹ cần làm
2.1 Điều chỉnh chế độ ăn của mẹ
Nếu đang nuôi con bằng sữa mẹ, khi bé bị táo bón bạn có thể thử điều chỉnh lại chế độ ăn uống của mình. Bởi bé có thể nhạy cảm với một số thực phẩm mà bạn đang ăn và gây nên táo bón.
2.2 Đổi sữa công thức khác
Đôi khi một số loại sữa công thức có thành phần nào đó không được cơ thể bé dung nạp, đặc biệt nhất là lactose. Đây cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị táo bón, theo đó mẹ nên thử một nhãn hiệu sữa khác để bé có khả năng dung nạp tốt hơn.
2.3 Cho bé uống thêm nước
Nếu trẻ đang có dấu hiệu của táo bón thì mẹ có thể cho bé uống thêm một ít nước. Tùy vào độ tuổi mà mẹ cho bé uống một lượng thích hợp.
2.4 Massage bụng
Sử dụng 3 đầu ngón tay nhẹ nhàng massage theo hình tròn quanh rốn của bé, duy trì liên tục trong khoảng 3 phút. Mặc dù rất đơn giản nhưng cách này lại rất hiệu quả vừa giúp bụng của bé dễ chịu hơn vừa giúp đi đại tiện thuận lợi hơn.
2.5 Dùng nước ép trái cây
Nước ép trái cây rất tốt trong việc kích thích nhu động ruột do đó, bạn có thể cho bé uống để giảm tình trạng táo bón. Nước ép mận, táo hoặc lê là sự lựa chọn thích hợp nhất. Một điều mẹ nên chú ý là nước ép chỉ được dùng cho trẻ trên 4 tuần tuổi với số lượng rất ít. Sau khoảng 8 tháng tuổi mẹ có thể cho bé sử dụng hàng ngày để phòng ngừa và điều trị táo bón.
2.6 Thêm thực phẩm giàu chất xơ
Khi bé đang trong giai đoạn ăn dặm và có thể ăn thức đặc bạn nên đưa một số thực phẩm giàu chất xơ vào khẩu phần ăn cho bé như: Các loại đậu, hạt ngũ cốc, trái cây, rau củ quả…
2.7 Đưa con đi khám
Nếu bạn đã áp dụng các phương pháp trên mà tình trạng táo bón của trẻ không được cải thiện, bạn thử dùng thuốc nhét glycerin hoặc đưa đầu mũi của nhiệt kế vào hậu môn của trẻ để kích thích trẻ đi tiêu. Ngoài ra, bạn nên đưa con đi khám và trao đổi với bác sĩ càng chi tiết càng tốt. Bác sĩ có thể kê thuốc nhuận tràng dạng nhẹ cho bé dùng.
Hiện nay, rất nhiều mẹ Việt Nam có quan niệm sai lầm về táo bón cũng như không biết mức độ nguy hiểm của việc trẻ sơ sinh bị táo bón. Hy vọng thông qua bài viết về trẻ 2 tháng tuổi bị táo bón trên, các mẹ sẽ bổ sung vào cẩm nang sức khỏe để có kinh nghiệm chăm con tốt hơn nhé!
